Onderzoekstools

Afbeelding: met Gramps heb ik de volledige regie over elk record.

Welkom bij mijn onderzoek

Deze pagina geeft een kijkje achter de schermen: hier leg ik uit hoe ik te werk ben gegaan met genealogie en archiefonderzoek. Het is tegelijk een gids en een toolkit—met de links, tips en hulpmiddelen die ik gebruik om de archieven in te duiken en onze familiegeschiedenis te ontrafelen. Hopelijk helpt het je op weg met je eigen zoektocht!

een korte blik op mijn aanpak

Snel van start

Ik begon op MyHeritage, een commercieel platform met handige smart matches die snel mogelijke verbindingen in andere stambomen laten zien. Omdat de naam Springorum zeldzaam is, vond ik vlot treffers en kon ik vrij snel grofweg twee takken opbouwen: de nakomelingen van Reinhard Springorum in Duitsland, en mijn voorouders terug tot Willem Springorum in Amsterdam.

Al snel bleek dat er tamelijk veel fouten rondzongen: kinderen die vóór hun vader geboren zouden zijn, broers met leeftijdsverschillen van meer dan 50 jaar, en dezelfde persoon die in meerdere gezinnen tegelijk voorkwam. Dat was het moment dat ik besloot alles te gaan verifiëren.

Bewijs zoeken

De volgende logische stap was het opzoeken in online archieven. Eerst heb ik me verdiept in welke archieven er zijn in Nederland en Duitsland. Daarna zocht ik in kerkboeken naar geboorte‑ en doopinschrijvingen en raadpleegde ik bevolkingsregisters. Ik heb eindeloos door niet‑geïndexeerde pagina’s gebladerd, op zoek naar elke vermelding van de naam Springorum.

De bomen verbinden

Veel tijd is gestoken in het koppelen van de “Amsterdamse” tak aan de “Duitse” tak. Een belangrijke DNA‑match gaf uiteindelijk het ontbrekende puzzelstukje, waardoor ik beide bomen kon samenvoegen tot één doorlopende lijn.

Resultaten bundelen

Gaandeweg documenteerde ik mijn vondsten in verschillende spreadsheets en notities. Uiteindelijk besloot ik er een aparte website van te maken om alles te delen en voor anderen toegankelijk te maken. Voor nu draait de site op mijn eigen server—nog zo’n hobby. In de toekomst verhuis ik het mogelijk naar een professionele hosting provider.

Kwaliteit én kwantiteit

Ik ben er inmiddels van overtuigd dat het maken van een volledig sluitende, 100% correcte stamboom onhaalbaar is. Veel data—zeker op mijn Springorum‑site bij MyHeritage—is nog niet geverifieerd. Daartegenover staat mijn Springorum‑site op Geneanet: die is netter en feitelijker, in elk geval voor de directe mannelijke lijn, omdat die rechtstreeks uit mijn eigen Gramps‑bestanden komt (zonder dubieuze overerfde gegevens). Bij het invullen van ontbrekende plekken in mijn stamboom hanteer ik de volgende prioriteiten:

1. De directe mannelijke lijn vanaf Reinhard Springorum
2. Mijn eigen directe mannelijke voorouders
3. Verwanten die de naam Springorum dragen
4. Directe voorouders met andere achternamen

MyHeritage gebruik ik vooral als bron van nieuwe aanknopingspunten. Als ik een mogelijke verbinding vind, verifieer ik die, consolideer ik de gegevens offline in Gramps, en exporteer ik ze daarna naar Geneanet.

TOOLS

Gramps

Gratis offline open‑source genealogiesoftware

Gramps helpt je om familiegeschiedenis vast te leggen, te ordenen en te analyseren. Je bewaart gegevens over personen, relaties, gebeurtenissen en bronnen, en exporteert in standaardformaten. Beschikbaar voor Windows, macOS en Linux—populair bij zowel hobbyisten als professionals.

Nadat ik eerst alleen online werkte, liep ik vast op details in allerlei GEDCOM‑attributen. Sommige records zaten vol overgenomen bronverwijzingen van twijfelachtige kwaliteit. Offline werken gaf me weer volledige controle. Vanuit Gramps exporteer ik alles naar GEDCOM formaat en upload ik dat net zo makkelijk naar Geneanet.

Gramps past bij mijn kijk op computers en internet. Ik gebruik sinds 2006 Linux (overstap van Windows) en ben fan van vrije, kwalitatief uitstekende, niet‑commerciële tools.

Link: https://gramps-project.org/blog/

MyHeritage

Commerciële online genealogiesite

De MyHeritage‑site “Springorum” is een publieke, abonnement‑gebaseerde stamboom met namen, data, relaties, foto’s en bronnen. Je krijgt krachtige hulpmiddelen, toegang tot miljarden gegevens en DNA‑matches (proef, daarna premium). (Gratis tot 250 personen/500 MB, geen smart matches; €108,96/jaar voor 2.500 personen/1 GB; €182,04/jaar voor onbeperkt/30 GB.)

Voordeel van online: informatie wordt meteen gedeeld en vergeleken met honderden andere stambomen—nieuwe takken duiken soms automatisch op. Maar je moet voorzichtig blijven en opletten: ik zag meerdere foutieve koppelingen die vervolgens massaal werden overgenomen. Daarom verifieer ik alles, zeker de kernlijn vanaf Reinhard Springorum, de vroegste bevestigde voorouder.

Link: https://www.myheritage.nl/family-trees/springorum/

Geneanet

Online genealogieplatform

De Geneanet‑site “Springorum” is mijn publieke stamboom met nadruk op Europese bronnen (Duitsland, Nederland, Frankrijk, enz.). Krachtige hulpmiddelen, miljoenen door gebruikers aangeleverde records en archieven, freemiummodel: gratis basis; €50/jaar voor o.a. geavanceerd zoeken, Sosa‑nummering, meldingen en extra opslag.

De kracht zit in het delen en vergelijken met duizenden verwante bomen—verbindingen komen vaak vanzelf bovendrijven. Maar ook hier geldt: risico op foute kopieën. Daarom dubbelcheck ik kritieke lijnen altijd, zoals de directe mannelijke afstamming vanaf Reinhard.

Link: https://gw.geneanet.org/rtspring_w

Transkribus

AI‑ondersteunde handschriftherkenning

Transkribus zet historische documenten—ook lastig leesbaar handschrift—om naar bewerkbare, doorzoekbare tekst via HTR‑modellen. Je uploadt beelden, doet layoutanalyse en gebruikt voorgetrainde of eigen modellen. Gratis en betaalde abonnementen. (Gratis basis, €99/jaar voor ‘super models’ en extra AI‑tools.)

Oude akten lezen kostte me in het begin erg veel tijd en moeite. Met Transkribus is dat nu minutenwerk. Voor de lastigste teksten—zoals 17e‑eeuwse doopregisters van St. Nicolai in Dortmund—gebruikte ik zelfs de betaalde versie met de best getrainde AI modellen.

Link: https://app.transkribus.org/

ChatGPT

Generieke AI‑assistent

ChatGPT helpt met schrijven: van mails en verhalen tot samenvattingen en code. Je typt je vraag en krijgt suggesties of een complete eerste versie terug. Ideaal voor wie snel goedlopende tekst nodig heeft.

Juist omdat het Engels niet mijn moedertaal is waardeer ik hoe ChatGPT herstructureringen en alternatieven voorstelt.

Link: https://chatgpt.com/

Grav

Gratis open‑source CMS

Grav is een lichtgewicht, bestand-gebaseerd CMS waarmee je snel publiceert in Markdown. Het gebruikt geen ingewikkelde database structuren—gewoon uitpakken en gaan. Het biedt een overzichtelijk beheerdersscherm, ingebouwde versie management, one‑click thema’s/plugins en razendsnelle performance dankzij slimme caching en eenvoudige bestandsstructuur.

Ik gebruik Grav voor deze Springorum‑site. Met kant‑en‑klare thema’s en de mogelijkheid om waar nodig eigen CSS toe te voegen.

Link: https://getgrav.org/

Computer

Het meeste werk doe ik op een HP Envy‑laptop met Linux Mint.

Linux Mint

LibreOffice

Gimp

Waar voor je geld

Sommige tools kosten serieus geld. Veel kan gratis, maar uiteindelijk merkte ik dat een beetje investeren in deze hobby het waard is. Dit kocht/gebruik ik nu:

• MyHeritage: de basis is voor mij te krap (250 personen/500 MB) en beschikt ook niet over Smart Matches. Daarom koos ik Premium (2.500 personen/1 GB, met Smart Matches). Handig voor snelheid en overzicht, maar €108,96/jaar blijft fors. Waarschijnlijk breng ik binnenkort de Springorum‑boom terug naar ~250 personen (nu 924), met focus op de kern; de rest verhuist naar Geneanet.

• Geneanet: ik ben overgestapt van MyHeritage naar Geneanet: het is goedkoper (€50/jaar) en beter in Europese bronnen en community‑data (Duitsland/Nederland/Frankrijk). Dat levert vaak relevantere resultaten op.

• Archion: niet alle Duitse registers zijn vrij toegankelijk. Vooral rond Keulen, Düsseldorf en Wuppertal dekt Matricula niet. Omdat Archion prijzig is, maak ik eerst een zoeklijst, plan een paar avonden, en neem dan een maandpas (€19,90).

• Transkribus: automatiseren van transcripties is goud waard. Met het betaalde abonnement krijg ik de beste AI modellen en sla ik wachtrijen over bij het uploaden van documenten.