Het zit ’m in de naam

De herkomst, geschiedenis en erfenis van een bijzondere achternaam

Het zit ’m in de naam

Afbeelding: geografische verspreiding van de naam Springorum. (Bron: https://nl.geneanet.org/familienamen/SPRINGORUM)

Hoe vaak komt de naam voor?

De achternaam Springorum is zeldzaam. Iedereen die hem draagt, stamt waarschijnlijk af van een gezamenlijke voorouder – en is dus in de verte familie. Deze kaart laat zien waar de naam het meest voorkomt. Is er maar één duidelijke hotspot, dan wijst dat vaak op één familie. In dit geval zien we er twee: één in Nordrhein-Westfalen en één rond Amsterdam/Utrecht. Niet ver van elkaar, maar de grote vraag blijft: horen deze Springorums bij elkaar?

Geografische verspreiding

Geneanet heeft 438 personen met de achternaam Springorum geregistreerd. De verdeling, van 1600 tot nu, is gebaseerd op de vermeldingen in hun database.

Rang Plaats Land Personen
1 Schwelm Duitsland 479
2 Unna Duitsland 292
3 Amsterdam Nederland 282
4 Herdecke Duitsland 205
5 Dortmund Duitsland 85
6 Hagen Duitsland 33
7 Wengern, Westfalen Duitsland 26
8 Breckerfeld Duitsland 24
9 Mülheim an der Ruhr Duitsland 20
10 Hemmerde, Westfalen Duitsland 19
11 Sprockhövel, Westfalen Duitsland 16
12 Gelsenkirchen Duitsland 16

Herkomst van de naam

De achternaam Springorum heeft Germaanse wortels. Het woord “spring” kan verwijzen naar een bron of naar een sprong – beide betekenissen bestonden in het oud-Duits. Het einde “-orum” klinkt Latijns en wijst vaak naar een plaats of herkomst. Samen duidt de naam waarschijnlijk iemand aan die afkomstig was van een plek met natuurlijke bronnen.

Spellingvarianten

In oude documenten wisselden spellingen voortdurend – vooral vóór de 20e eeuw. Standaardspelling bestond simpelweg niet, en namen werden vaak fonetisch genoteerd. Springorum is zeldzaam en heeft een opvallende Latijns-Germaanse vorm, dus echt grote afwijkingen zijn schaars. Toch kom je door de eeuwen heen – zeker in oude handschriften – verschillende varianten tegen:

  • Springorum (de moderne vorm)
  • Springhorn, Springhoorn (Duitse dialectvorm)
  • Sprinckhorn, Sprinckhoorn, Sprinckhooren (fonetische varianten)
  • Sprinkhoorn
  • Springhorum
  • Springori
  • Springoorum
  • Springcorum
  • Springoreym

Zelf gebruik ik in archieven vaak de wildcardzoekopdracht sprin*or*, die al deze varianten meeneemt.